De eerste basisvraag: 'Wat willen we veranderen?'

In het proces van verandering is het belangrijk om vast te stellen wat we willen veranderen. Daarbij lopen we al vrij snel tegen de eerste laag van weerstand tegen verandering. We hebben geen overeenstemming over de aard van het probleem.

Het ontbreken van overeenstemming over een probleem kan verschillende oorzaken hebben. Er zijn dan ook verschillende mogelijkheden om deze weerstandlaag te doorbreken. Enkele van deze mogelijkheden richten zich voornamelijk op het isoleren van de lokale symptomen, wat tot gevolg heeft dat we geen gemeenschappelijke oorzaak kunnen ontdekken. Het probleem kan daardoor niet worden omschreven en dus ook niet tot een oplossing worden gebracht. Het spreekt haast voor zich dat we ons in deze fase niet kunnen richten op de daadwerkelijke oplossing van het probleem, maar dat we eerst overeenstemming over het probleem moeten hebben. We zullen als het ware eerst de weerstand weg moeten nemen, voordat we aan oplossen toekomen.

Er zijn drie mogelijke oplossingen voor het ontstane probleem in deze fase:

1. Er is geen probleem.
2. Het probleem is anders.
3. Het probleem kan niet door mij worden opgelost.

Komen we tot de conclusie dat er geen probleem is, dan hoeven we niet verder te gaan. Er valt immers niets op te lossen. Bestaat er verschil van inzicht over het bestaan van het probleem, dan kunnen we met behulp van de Current Reality Tree overeenstemming bereiken over de aard van het probleem. Als we verschillen van mening over de aard van het probleem, kan het Conflict Diagram (of de Core Conflict Cloud) een hulpmiddel zijn om uit deze fase te komen.